Τη σοβαρή αναστάτωση και απογοήτευση που επικρατεί μεταξύ γεωργών, κτηνοτρόφων, ομάδων παραγωγών, συνεταιρισμών και ιδιωτών, οι οποίοι προσπάθησαν να επενδύσουν αξιοποιώντας τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τώρα αντιμετωπίζουν εκτός ορίων καθυστερήσεις στην εξέλιξη των έργων, επισημαίνει σε ερώτηση της προς τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χριστίνα Σταρακά. Tην ερώτηση συνυπογράφουν ο βουλευτής Α΄ Αθηνών και υπεύθυνος ΚΤΕ Oικονομικών Παύλος Γερουλάνος, καθώς και ο βουλευτής Ρεθύμνης και έτερος συνυπεύθυνος ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μανώλης Χνάρης.
Πιο συγκεκριμένα, παρά τις αρχικές εξαγγελίες και υποσχέσεις για απλοποιημένη και με γρήγορες διαδικασίες έγκριση και υλοποίηση των επενδύσεων μέχρι το τέλος του 2025, οι ενδιαφερόμενοι έχουν βρεθεί μπροστά σε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και αναβολές σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.
Τα επίμαχα έργα αφορούν κυρίως επενδύσεις στο εθνικό αρδευτικό δίκτυο μέσω προγραμμάτων ΣΔΙΤ για τα οποία η κυβέρνηση ζήτησε να αναθεωρηθούν τα ορόσημα τους, καθώς και δράσεις καινοτομίας και εκσυγχρονισμού του πρωτογενούς τομέα, των αγροτικών προϊόντων και των καλλιεργειών, ενίσχυσης των υδατοκαλλιεργειών και ψηφιακού μετασχηματισμού και εξωστρέφειας του γεωργικού τομέα.
Όπως επισημαίνεται σχετικά «Οι αγρότες, οι συνεταιρισμοί και οι ιδιώτες αγωνιούν να μάθουν τι θα γίνει τελικά με την έγκαιρη εκτέλεση αυτών των διαδικασιών που έχουν ήδη προγραμματίσει. Πολλές από τις επενδύσεις αντιμετωπίζουν πλέον δυσκολίες αύξησης του κόστους υλοποίησης και επίσης την απροθυμία κατασκευαστών να αναλάβουν την υλοποίηση στα στενά χρονικά περιθώρια που απομένουν. Επίσης προγράμματα όπως η αναδιάρθρωση καλλιεργειών δεν μπορούν να υλοποιηθούν μετά τις καθυστερήσεις γιατί ήδη χάθηκε και η δεύτερη χρονιά φύτευσης των δενδρυλλίων κλπ.»
Κλείνοντας, η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ απευθύνει ερώτηση στους αρμόδιους Υπουργούς σχετικά με την καθυστέρηση στα έργα ΣΔΙΤ και στο τι ακριβώς σχεδιάζει η κυβέρνηση για την υλοποίηση των συγκεκριμένων δράσεων και έργων ώστε να διευκολυνθούν οι επενδυτές να τα υλοποιήσουν. Παράλληλα ζητάει αναλυτική ενημέρωση, με συνοδευτικό αίτημα κατάθεσης εγγράφων, για την εξέλιξη κάθε δράσης και έργου του αγροδιατροφικού τομέα (ποσά χρηματοδότησης, αιτήσεις που υποβλήθηκαν, οριστικές εγκρίσεις, ενστάσεις που εκκρεμούν, νομικές δεσμεύσεις, προκαταβολές που έχουν καταβληθεί καθώς και τις μερικές πληρωμές ή εξοφλήσεις που έχουν καταβληθεί).
Ολόκληρη η ερώτηση έχει ως εξής:
ΕΡΩΤΗΣΗ και ΑΚΕ
Προς:
1) Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λ. Αυγενάκη
2) Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κ. Χατζηδάκη
Θέμα: Αβέβαιο το μέλλον για έργα που αφορούν τον αγροδιατροφικό τομέα και
που θα υλοποιούνταν με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Κύριοι Υπουργοί,
Σοβαρή αναστάτωση και απογοήτευση επικρατεί μεταξύ των γεωργών, κτηνοτρόφων, ομάδων παραγωγών, συνεταιρισμών και ιδιωτών που στην προσπάθεια τους να αποκτήσουν ανθεκτικότητα και ανταγωνιστικότητα μετά την πανδημία προσπάθησαν να επενδύσουν αξιοποιώντας τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Όμως παρά τις αρχικές εξαγγελίες και υποσχέσεις για απλοποιημένη και με γρήγορεςδιαδικασίες έγκριση και υλοποίηση των επενδύσεων μέχρι το τέλος του 2025 έχουν βρεθεί μπροστά σε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και αναβολές. Συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι να έχουν δημιουργηθεί αμφιβολίες για την εμπρόθεσμη ολοκλήρωση των έργων και την απορρόφηση των σχετικών ενισχύσεων. Σε κάθε στάδιο της διαδικασίας (αξιολόγηση, έγκριση, εξέταση ενστάσεων, συμβασιοποίησης και νομικών δεσμεύσεων, λειτουργία πληροφοριακών συστημάτων για λήψη προκαταβολής, υποβολή φακέλου πληρωμών, κλπ) παρουσιάζονται προβλήματα.
Αποτέλεσμα να χρειάζεται οι ίδιοι οι επενδυτές του πρωτογενή τομέα πέρα από την μεγάλη υπομονή να εξοπλιστούν και με επιπλέον ανθεκτικότητα για να αποφύγουν την καταστροφή από τις εκτός ορίων καθυστερήσεις.
Σύμφωνα με την Εκτελεστική Απόφαση του Συμβουλίου της Ε.Ε. στις 8 Δεκεμβρίου 2023 για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης της 13ης Ιουλίου 2021 σχετικά με την έγκριση της αξιολόγησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) της Ελλάδας, κατά τη διαδικασία αναθεώρησης η ελληνική κυβέρνηση «εξήγησε ότι δεκαεπτά μέτρα τροποποιούνται ή αποσύρονται διότι απρόβλεπτα προβλήματα που άπτονται των συγκεκριμένων μέτρων κατέστησαν απαραίτητη μια εναλλακτική προσέγγιση για την επίτευξη του στόχου του μέτρου ή δημιούργησαν την ανάγκη προσαρμογής του μέτρου για την επίτευξη παρόμοιων στόχων με αποτελεσματικότερο». Μεταξύ αυτών υπάρχουν και «τα ορόσημα 312 και 316 του μέτρου 16285 (Επενδύσεις στο εθνικό αρδευτικό δίκτυο μέσω προγραμμάτων ΣΔΙΤ)» που αφορούν τα εξής έργα, ευθύνης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
i. Αρδευτικό δίκτυο Αλμωπαίου μέσω ΣΔΙΤ,
ii. Λιμνοδεξαμενή Χοχλακίων Δ.Δ. Παλαικάστρου, Δ. Ιτάνου, Ν. Λασιθίου και Συνοδά
Έργα – Φράγμα Αγ. Ιωάννη Ιεράπετρας Ν. Λασιθίου και Βασικά Έργα Αξιοποίησης
Αρδευτικού νερού,
iii. Μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο στην πεδιάδα της Ξάνθης για
αρδευτικούς σκοπούς,
iv. Αρδευτικό δίκτυο Υπέρειας Ν. Λάρισας – Ορφανών Ν. Καρδίτσας,
v. Ένταξη του Έργου «Εκσυγχρονισμός αρδευτικού δικτύου του ΤΟΕΒ Ταυρωπού»,
vi. Φράγμα Μιναγιώτικο και δίκτυο άρδευσης.
«Σε αυτήν τη βάση», αναφέρει η απόφαση του Συμβουλίου, «η Ελλάδα ζήτησε την τροποποίηση ή την απαλοιφή του πεδίου εφαρμογής των προαναφερθέντων οροσήμων και στόχων ή την παράταση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης», χωρίς να διευκρινίζεται επακριβώς τι ζητήθηκε από την ελληνική πλευρά για τα προαναφερόμενα συγκεκριμένα ορόσημα.
Επιπλέον υπάρχουν και έργα / δράσεις που αν και δεν περιλαμβάνονται στην προαναφερθείσα Εκτελεστική Απόφαση του Συμβουλίου της Ε.Ε., ωστόσο παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις και αναβολές. Πρόκειται για τα εξής έργα:
1. Δράση: 16626 – Μετασχηματισμός στον γεωργικό τομέα με έργα:
1.1.Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων,
1.2.Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα,
1.3.Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και Γενετική Βελτίωση Ζώων,
1.4.Πράσινος αγροτουρισμός.
2. Δράση: 16584 – Ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών. Έργο:
2.1.Προτάσεις για δράσεις στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας.
3. Δράση: 16653 – Ψηφιακός μετασχηματισμός αγροδιατροφικού τομέα. Έργα:
3.1.Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα,
3.2.Εξωστρεφής Γεωργία.
Οι αγρότες, οι συνεταιρισμοί και οι ιδιώτες αγωνιούν να μάθουν τι θα γίνει τελικά με την έγκαιρη εκτέλεση αυτών των διαδικασιών που έχουν ήδη προγραμματίσει. Πολλές από τις επενδύσεις αντιμετωπίζουν πλέον δυσκολίες αύξησης του κόστους υλοποίησης και επίσης την απροθυμία κατασκευαστών να αναλάβουν την υλοποίηση στα στενά χρονικά περιθώρια που απομένουν. Επίσης προγράμματα όπως η αναδιάρθρωση καλλιεργειών δεν μπορούν να υλοποιηθούν μετά τις καθυστερήσεις γιατί ήδη χάθηκε και η δεύτερη χρονιά φύτευσης των δενδρυλλίων κλπ.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
1) Τι ακριβώς ζήτησε η ελληνική κυβέρνηση για «τα ορόσημα 312 και 316 του μέτρου 16285 (Επενδύσεις στο εθνικό αρδευτικό δίκτυο μέσω προγραμμάτων ΣΔΙΤ)» και για κάθε ένα από τα 6 έργα που αναφέρονται παραπάνω στην παρούσα ερώτηση;
2) Γιατί ζήτησε η κυβέρνηση να αναθεωρηθούν τα συγκεκριμένα ορόσημα; Ποιος ευθύνεται για τη μη υλοποίηση των συγκεκριμένων οροσήμων σύμφωνα με όσα προέβλεπε το αρχικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;
3) Τι ακριβώς σχεδιάζει ή προγραμματίζει η Κυβέρνηση για την υλοποίηση των συγκεκριμένων 6 έργων ώστε να διευκολυνθούν οι επενδυτές να τα υλοποιήσουν;
4) Ποια είναι αυτή την στιγμή η εξέλιξη για κάθε δράση (δράσεις 16626, 16584, 16653) και κάθε συνεπαγόμενο έργο για τον αγροδιατροφικό τομέα όσον αφορά το ποσό χρηματοδότησης, τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν, τις οριστικές εγκρίσεις, τις ενστάσεις που εκκρεμούν, τις νομικές δεσμεύσεις, τις προκαταβολές που έχουν καταβληθεί καθώς και τις μερικές πληρωμές ή εξοφλήσεις που έχουν καταβληθεί; Παρακαλείστε να καταθέσετε και τα σχετικά στοιχεία.
Αθήνα 1 Μαρτίου 2024
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Χριστίνα Σταρακά
Παύλος ΓερουλάνοςΕμμανουήλ Χνάρης